برای شناساندن جاذبه گردشگری شهرستان اسفراین از توابع خراسان شمالی به سراغ، عباس توکلیان، رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان اسفراین، رفتیم تا در خصوص شاعر معروف و سرشناس این خطه اطلاعاتی کسب نماییم.

توکلیان گفت: شیخ آذری از عارفان و شاعران معروف و مشهور اواخر سده هشتم و سده نهم هجری است که در آذرماه سال ۷۸۴ ه . ق در اسفراین متولد شد. چون تولد او در ماه آذر بود، به آذری تخلص می‌کرد.

 وی افزود: پدر شیخ آذری، عبدالملك از سوي سربداران صاحب‌اختیار اسفراين بود. در كودكي همراه با دايي خود به قراباغ رفت. وي از جواني شروع به سرودن شعر نمود و در همان دوران به حج رفت و يك سال در آنجا مجاور حرم شد و كتاب سعي از صفا را در باره مناسك حج و  تاريخ كعبه  نگاشت سپس به هند رفت و در دربار احمدشاه اول بهمني به مقام ملک‌الشعرایی و معلمي علاءالدین همايون بن احمدشاه رسيد و كتاب بهمن نامه را به وي تقديم كرد.

توکلیان اشاره کرد: گرچه پدر شيخ آذري بيهقي اسفرايني صاحب‌اختیار،  اسفراين بود و در زمره سربداران بشمار می‌رفت، شخص شيخ هيچگاه منصب دولتي نپذيرفت.

رئیس اداره میراث‌فرهنگی تشریح کرد: شيخ آذري  همانند ساير عارفان و شاعران  دوران خود  به حضرت محمد (ص) و نيز حضرت علي (ع) ارادتي وافر داشته است. چنانچه در شعري می‌سراید: «از خسروان روي زمين ننگ آيدم تا من گواي حضرت ساقي كوثرم» و نيز در اشعار خود اشاراتي به شیعه دارد كه احتمال تشيع وي را افزايش می‌دهد. چنانچه می‌فرماید: چنان‌که هست فلكه را دوازده تمثال كه آفتاب بر آن دور می‌کند.

وی اظهار داشت: هنر شاعري شيخ آذري در اين است كه به‌خوبی اشعار پيشينيان از جمله سعدي، مسعود سعد سلمان و حافظ و حسن دهلوي را پاسخ گفته است.

توکلیان به سوابق این شاعر اشاره کرد و افزود: شيخ آذري بيهقي اسفرايني پس از سال‌ها به خراسان بازگشت و تا پايان عمر در اسفراين به تربيت شاگردان و عبادت و تألیف مشغول بود.

وی خاطرنشان کرد: شيخ آذري بيهقي اسفرايني پس از سی‌سال انزوا و تربيت شاگردان در اسفراين در سن هشتاد و دوسالگی، در سال ۸۶۶ ه.ق وفات يافت و در اسفراين به خاك سپرده شد.  

پی‌نوشت: آرامگاه شيخ آذري در جنوب شهر اسفراين و حدود یک‌کیلومتری شمال شرقي شهر بلقيس واقع شده و به شماره ۴۴۹۷ به‌عنوان بخشی از مجموع شهر بلقیس در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

انتهای خبر/رضازاده